Pracownia Białek Wiążących Wapń

Kierownik: Anna Filipek

 

Stopnie naukowe:
2009 tytuł profesora  - Instytut Biologii Doświadczalnej im. M. Nenckiego PAN, Warszawa
2000 stopień dr habilitowanego - Instytut Biologii Doświadczalnej im. M. Nenckiego PAN, Warszawa
1990 stopień doktora - Instytut Biologii Doświadczalnej im. M. Nenckiego PAN, Warszawa
1985 tytuł magistra - Wydział Chemii Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa

 

Staże naukowe:
1990-1991 staż podoktorski, Vollum Instytut, OHSU, Portland, USA
1990 Kurs Biologii Komórki, Aarhus, Dania
1989 staż w Instytucie Biofizyki i Chemii, Getynga, Niemcy
1988 staż na Uniwersytecie Zurich-Irchel, Zurych, Szwajcaria

             

Zatrudnienie:
2009 – obecnie, profesor i kierownik Pracowni Białek Wiążących Wapń, Instytut Biologii Doświadczalnej, PAN
2002-2009 adiunkt, Instytut Biologii Doświadczalnej, PAN
1985-2002 asystent, Instytut Biologii Doświadczalnej, PAN

 

Nagrody i wyróżnienia:
2014 Nagroda im. Konorskiego przyznawana przez Polskie Towarzystwo Badań Układu Nerwowego i  Komitet Neurobiologii PAN
2001  Nagroda Naukowa Wydziału Nauk Biologicznych Polskiej Akademii Nauk (Warszawa) za pracę zespołową dotyczącą białek wiążących wapń
1990 stypendium FEBS (2 tygodnie)
1989 stypendium Instytutu Max Planck (3 miesiące)
1988 stypendium FEBS (3 miesiące)
1987 Nagroda im. Mozołowskiego przyznawana przez Polskie Towarzystwo Biochemiczne podczas XXIII Zjazdu Polskiego Towarzystwa Biochemicznego, Białystok
1986 Nagroda Polskiego Towarzystwa Histochemicznego i Cytochemicznego podczas 21 Sympozjum Polskiego Towarzystwa Histochemicznego i Cytochemicznego, Rytro-Kraków

 

Kierownik: Anna FILIPEK

Zespół: Wiesława LEŚNIAK (profesor nadzwyczajny), Ruzanna DJAVADIAN (profesor nadzwyczajny), Katarzyna BARTKOWSA (adiunkt), Agata ANISZEWSKA (doktorant), Agnieszka GÓRAL (doktorant), Beata KĄDZIOŁKA (doktorant), Paulina KOGUC-SOBOLEWSKA (doktorantka), Sara ROSIŃSKA (doktorant), Barbara SOBIAK (doktorant), Anastasiia BOHUSH (doktorant), Beata TEPPER (doktorant), Ewelina JUREWICZ (biolog)

Profil badań
 

Badania prowadzone w laboratorium dotyczą: roli białka wiążącego wapń, S100A6, i jego ligandu CacyBP/SIP  w ścieżkach przekazywania sygnałów związanych z proliferacją i różnicowaniem komórek, udziałem i aktywnością kinaz MAP w ścieżkach przekazywania sygnału w warunkach prawidłowych i podczas stresu; roli białka szoku cieplnego Hsp90 i jego ko-czaperonów oraz białka tau i α-synukleiny  w chorobach neurodegeneracyjnych; transkrypcyjnej i epigenetycznej regulacji ekspresji genów kodujących białka z rodziny S100. Powyższe badania prowadzone są przy zastosowaniu różnych metod z zakresu biologii i biochemii takich jak: transfekcja komórek, immunoprecypitacja, Western blot, immunocyto/histochemia, test ELISA, test lucyferazy, test opóźnionej migracji w żelu, immunoprecypitacja chromatyny (ChIP), oznaczanie metylacji cytozyny w DNA. Innym zagadnieniem będącym w centrum zainteresowania Pracowni jest badanie molekularnych mechanizmów regulujących rozwój móżdżku oposa (Monodelphis domestica) i badanie molekularnych podstaw rozwoju spoidła wielkiego w trakcie ewolucji. Te badania wymagają wielokierunkowego podejścia  od obserwacji behawioralnych po badania ekspresji genów/białek.

 

 

Aktualne kierunki badań

 

Badanie białka CacyBP/SIP i kinaz MAP w organizacji cytoszkieletu, proliferacji i różnicowaniu komórek

Badanie regulacji ekspresji genu CacyBP/SIP

Badanie roli białka Hsp90 i jego ko-czaperonów oraz α-synukleiny w chorobach neurodegeneracyjnych

Badanie zewnątrzkomórkowej roli białek S100

Badanie czynników epigenetycznych regulujących ekspresję białek S100 i innych białek typowych dla naskórka podczas różnicowania keratynocytów

Konstruowanie transgenicznego oposa (Monodelphis domestica); badanie rozwoju móżdżku; badanie molekularnych podstaw tworzenia spoidła wielkiego

Badanie interleukiny i jej receptora w funkcjonowaniu mózgu

 

Wybrane publikacje

 

Rosińska S, Filipek A (2018) Interaction of CacyBP/SIP with NPM1 and its influence on NPM1 localization and function in oxidative stress. J. Cell Physiol. doi: 10.1002/jcp.26797.

 

Jurewicz E, Wyroba E, Filipek A (2018) Tubulin-dependent secretion of S100A6 and cellular signaling pathways activated by S100A6-integrin β1 interaction. Cell Signal. 42:21-29.

 

Majka P, Chlodzinska N, Turlejski K, Banasik T, Djavadian RL, Węglarz WP, Wójcik DK (2018) A three-dimensional stereotaxic atlas of the gray short-tailed opossum (Monodelphis domestica) brain. Brain Struct. Funct. 223:1779-1795.

 

Bartkowska K, Tepper B, Turlejski K, Djavadian RL (2018) Roles of the exon junction complex components in the central nervous system: a mini review. Rev. Neurosci. doi: 10.1515/revneuro-2017-0113.

 

Sobiak B, Graczyk-Jarzynka, Leśniak W (2016) Comparison of DNA Methylation and Expression Pattern of S100 and Other Epidermal Differentiation Complex Genes in Differentiating Keratinocytes. J. Cell Biochem. 117: 1092-8.